![](/media/lib/483/n-porozumienie-0d07137fb23df25f82369893d5822329.jpg)
Uczelnie nawiązują współpracę, by chronić unikatowe katakumby w Supraślu
20 grudnia 2021, 12:03Politechnika Białostocka, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, Uniwersytet w Białymstoku i Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie zadeklarowały, że będą wspierać naukowo ochronę unikatowych katakumb Klasztoru Męskiego Zwiastowania Najświętszej Marii Panny w Supraślu. Będące jednym z najcenniejszych zabytków Podlasia katakumby powstały w połowie XVI w. i obejmują 130 nisz. Zabezpieczenie zabytku o dużej wartości historycznej wymaga szeroko zakrojonych badań.
![](/media/lib/483/n-exomars-2c69afccf443bbae7f99cf123a8a8741.jpg)
Zaskakujące odkrycie na Marsie. Woda w jednym z największych kanionów Układu Słonecznego
17 grudnia 2021, 17:26Krążący na orbicie Marsa pojazd ExoMars Trace Gas Orbiter odkrył ślady dużych ilości wody w centrum jednego z największych kanionów Układu Słonecznego, Valles Marineris. O ile samo odkrycie wody na Marsie nie jest zaskoczeniem – wiemy, że znajduje się ona w pobliżu biegunów – to jej istnienie tak blisko równika zaskoczyło naukowców. Jeśli odkrycie się potwierdzi, może znakomicie ułatwić załogową eksplorację Czerwonej Planety.
![](/media/lib/483/n-konopie-50ecb2993ccf6295c53ed3fc8dcefd0b.jpg)
Konopie indyjskie dały spektakularną poprawę zdrowia u dzieci z ciężką epilepsją
16 grudnia 2021, 11:53U 10 dzieci z epilepsją, którym podawano środki z całych konopi indyjskich, doszło do spektakularnego zmniejszenia liczby napadów drgawek, średnio aż o 86%. Osiągnięcie jest tym bardziej imponujące, że żadne z dzieci nie reagowało na leczenie konwencjonalnymi lekami, a niektóre nie reagowały też na leki zawierające kannabidiol (CBD). Podane im środki wyprodukowano z całych roślin, co oznacza, że zawierały główny czynnik psychoaktywny konopi indyjskich, THC.
![](/media/lib/482/n-szczypce-c25f8709657b30c3f5699f0733fa1f77.jpg)
Sprawne posługiwanie się narzędziami powiązane ze sprawnym posługiwaniem się językiem
8 grudnia 2021, 11:42Jedną z najtrudniejszych umiejętności językowych jest rozumienie składni zdań złożonych. W 2019 roku naukowcy zauważyli, że istnieje korelacja pomiędzy wysokimi umiejętnościami używania narzędzi, a zdolnością do rozumienia złożonej składni. Szwedzko-francuski zespół naukowy informuje, że obie te umiejętności – sprawnego posługiwania się narzędziami oraz złożoną składnią – korzystają z tych samych zasobów neurologicznych w tym samym regionie mózg
![](/media/lib/481/n-mopek-zachodni-6de048fee7ff83e0fd47a4f66e2ad396.jpg)
Lepiej poznamy polskie mopki zachodnie
1 grudnia 2021, 14:15Naukowcy chcą lepiej poznać mopki zachodnie (Barbastella barbastellus) - zamierzają je policzyć i zbadać ich aktywność. Na ochronę tego leśnego nietoperza do badaczy i praktyków działających w Ogólnopolskim Towarzystwie Ochrony Nietoperzy trafi ponad 800 tys. zł z funduszy norweskich (Mechanizm Finansowy EOG 2014-2021). Projekt "Czynna ochrona mopka zachodniego na wybranych obszarach leśnych w Polsce" koordynuje dr hab. Andrzej Węgiel z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu (UPP).
![](/media/lib/481/n-operacja-2eae5f839560f38c8af1f5b6f7b50158.jpg)
W ostatnich dniach listopada w Dziecięcym Szpitalu Klinicznym w Warszawie przeprowadzono 2 unikatowe w skali kraju operacje wewnątrzmaciczne
30 listopada 2021, 14:59W ostatnich dniach listopada w Dziecięcym Szpitalu Klinicznym w Warszawie przeprowadzono 2 unikatowe w skali kraju operacje wewnątrzmaciczne u pacjentek w 27. tygodniu ciąży z ciężką postacią wrodzonej przepukliny przeponowej u płodów. Zarówno matki, jak i dzieci czują się dobrze.
![](/media/lib/480/n-jaskinia-7812b995082bdfa6d2cb972f79063119.jpg)
Dlaczego upadła chińska „Wenecja epoki kamienia”? Naukowcy rozwiązali zagadkę
25 listopada 2021, 15:46Chińska „Wenecja epoki kamienia”, miasto Liangzhu, to jedno z najważniejszych świadectw wczesnej chińskiej rozwiniętej cywilizacji. Już ok. 5000 lat temu znajdował się tam zaawansowany system zarządzania wodą. Były tam zdatne do żeglugi kanały, zapory i zbiorniki wodne. A wszystko w czasach, gdy nie znano metalowych narzędzi. Miasto istniało przez niemal 1000 lat, a naukowcy do dzisiaj debatują nad przyczynami jego upadku.
![](/media/lib/458/n-matematyka-ccd3e3c73dfe1f3016d1ddf5afc4aee6.jpg)
Sześciu Polaków wśród najczęściej cytowanych naukowców świata
22 listopada 2021, 14:22Sześciu [w ubiegłym roku było ich czterech – red.] reprezentantów Polski znalazło się w tym roku na prestiżowej liście najczęściej cytowanych naukowców Highly Cited Researchers 2021(HCR). Widoczna jest rosnąca pozycja Chin i spadek notowań pozostających liderem Stanów Zjednoczonych. Australia zajmując czwartą pozycję wyprzedziła Niemcy.
![](/media/lib/480/n-swiatynian-31b064baa48a39d92a039bd35077e41a.jpg)
Zaginiona świątynia słońca znaleziona przez polsko-włoską grupę badawczą
20 listopada 2021, 09:06Faraonowie z V dynastii wybudowali 6 świątyń słońca. Świątynie te, w przeciwieństwie do piramid, miały nadawać boskiego blasku wciąż żyjącemu władcy. Legitymizował on w ten sposób swoje rządy jako syn boga Re. Dotychczas znaleziono dwie takie budowle. Polsko-włoski zespół archeologów poinformował o odkryciu trzeciej
![](/media/lib/479/n-artaxata1goto-d2c2e2ccf1e7e9061c098e73f2572bd5.jpg)
W starożytnej stolicy Armenii odkryto najdalej na wschód wysunięty rzymski akwedukt
17 listopada 2021, 06:27Naukowcy z Westfalskiego Uniwersytetu Wilhelma w Münsterze oraz Narodowej Akademii Nauk Republiki Armenii odkryli w starożytnej stolicy kraju, Atashat (Artaxata), pozostałości rzymskiego akweduktu. Tym samym jest to najdalej na wschód położony akwedukt w świecie rzymskim. Akwedukt powstał po tym, jak miasto zostało zrównane z ziemią przez legiony, a następnie odbudowane przy pomocy Rzymian.